Amazoński las deszczowy tętni fascynującą fauną i florą. Podczas gdy uwaga często skupia się na piraniach i węgorzach elektrycznych, w mętnych głębinach czai się niepozorne, ale równie urzekające stworzenie: płaszczka słodkowodna, czyli Potamotrygon.
Te chrzęstnoszkieletowe ryby z rodziny Potamotrygonidae są niezwykle interesujące z punktu widzenia adaptacji ewolucyjnej. W przeciwieństwie do swoich morskich krewnych, Potamotrygon wyewoluowały, aby rozwijać się wyłącznie w słodkowodnych rzekach i dopływach Ameryki Południowej. Ogończe słodkowodne występują w prawie wszystkich krajach Ameryki Południowej z wyjątkiem Chile.
Różnorodność kształtów i rozmiarów ogończy słodkowodnych
Ogończe Potamotrygon charakteryzują się oszałamiającą gamą kolorów i wzorów, dzięki czemu każdy gatunek jest wyjątkowy. Od misternych ocelli (plam ocznych) ogończy motoro (Potamotrygon motoro) po uderzające wzory siateczkowe P14 (Potamotrygon leopoldi), ryby te są ucztą dla oczu. Mają chrzęstny szkielet zbudowany z mocnej, elastycznej chrząstki. Dzięki swoim potężnym szczękom ogończe są w stanie zmiażdżyć skorupy ślimaków, małży i skorupiaków.
Ogończe różnią się również wielkością. Najmniejszy, Potamotrygon wallacei, osiąga maksymalną szerokość dysku około 31 cm, podczas gdy największy, Potamotrygon brachyura, może dorastać do imponujących 1,5 metra.
Mistrzowie kamuflażu i obrony
Ogończe słodkowodne są dobrze przystosowane do życia w wodach Amazonki. Ich spłaszczone ciała i cętkowane ubarwienie pozwalają im idealnie wtopić się w piaszczyste lub muliste dno, dzięki czemu są praktycznie niewidoczne dla niczego niepodejrzewającej ofiary.
Podobnie jak wszystkie ogończe, mają jadowite kolce na ogonach. Służą one jako skuteczny mechanizm obronny przed drapieżnikami, dlatego podczas obchodzenia się z nimi należy zachować ostrożność. Miejscowi często bardziej boją się użądlenia ogończy niż ugryzienia piranii.
Cykl życiowy i hodowla ogończy słodkowodnych
Potamotrygon są jajożyworodne, co oznacza, że jaja rozwijają się i wykluwają w ciele matki. Zapewnia to rozwijającym się embrionom większą ochronę w porównaniu do składania jaj w środowisku zewnętrznym.
Ogończe słodkowodne są przede wszystkim mieszkańcami dna, spędzając większość czasu częściowo zakopane w podłożu. Są drapieżnikami polującymi z zasadzki, żywiącymi się różnymi bezkręgowcami i małymi rybami, które zapuszczają się zbyt blisko.
Hodowla Potamotrygon w domu
Nie wszystkie gatunki Potamotrygon nadają się do hodowli w niewoli. Popularne wybory dla początkujących to Potamotrygon motoro i Potamotrygon leopoldi.
Uruchamianie zbiornika dla ogończy słodkowodnych
- Przestrzeń: Rozmiar zbiornika ma kluczowe znaczenie. Wybierz co najmniej 700 litrów dla pary hodowlanej, im większy, tym lepszy, zwłaszcza w przypadku większych gatunków.
- Podłoże: Użyj drobnego piasku, aby naśladować ich naturalne środowisko rzecznego dna. Unikaj żwiru, który może zranić ogończe. Ogończe lubią zakopywać się w piasku.
- Jakość wody: Utrzymuj czystą wodę z doskonałą filtracją i regularną podmianą wody.
- Temperatura: Utrzymuj wodę w temperaturze 25-28°C.
- pH: Dąż do lekko kwaśnego do obojętnego pH 6,5-7,5.
- Kryjówki: Zapewnij jaskinie, skały lub korzenie, w których mogą się schować. Pozwoli im to również zmniejszyć stres.
Dieta i kondycjonowanie:
- Zróżnicowana dieta: Oferuj zróżnicowaną dietę składającą się z wysokiej jakości pokarmów, takich jak ochotka, rureczniki, dżdżownice, małże, krewetki i małe ryby.
- Częstotliwość karmienia: Karm dorosłe osobniki raz dziennie, upewniając się, że są dobrze nakarmione, ale nie przekarmione.
- Kondycjonowanie: Przed rozmnażaniem zwiększ częstotliwość karmienia i oferuj pożywienie bogate w składniki odżywcze, aby przygotować ogończe do reprodukcji.
Rozróżnianie płci i łączenie w pary:
- Dymorfizm płciowy: Samce mają pterygopodia (zmodyfikowane płetwy brzuszne) używane do kopulacji, podczas gdy samice ich nie mają.
- Dojrzałość płciowa: Upewnij się, że oba ogończe są dojrzałe płciowo, co zwykle ma miejsce około 2-3 roku życia, w zależności od gatunku.
- Kompatybilność: Stopniowo zapoznawaj samca i samicę, aby zminimalizować agresję.
Zachowania rozrodcze:
- Zaloty: Samce mogą gryźć samicę w dysk jako część rytuału godowego. Może to spowodować obrażenia, więc uważnie je obserwuj.
- Kopulacja: Samiec ustawia się pod samicą i wkłada swoje pterygopodia.
- Ciąża: Ciąża trwa około 3-4 miesięcy, w zależności od gatunku i temperatury wody.
Opieka nad młodymi:
- Poród: Samica rodzi żywe młode.
- Separacja: Często zaleca się oddzielenie młodych od dorosłych, aby zapobiec kanibalizmowi.
- Karmienie: Karm młode małymi pokarmami, takimi jak ochotka i posiekane dżdżownice.
Wniosek
Hodowla Potamotrygon wymaga cierpliwości i uważnej codziennej obserwacji. Należy również zachować ostrożność ze względu na ryzyko zatrucia jadem z ich kolców. Przed pierwszą próbą hodowli najlepiej mieć już doświadczenie w hodowli ogończy lub skonsultować się z hodowcą. Trzymaj ogończe tylko wtedy, gdy możesz zapewnić im odpowiednią opiekę i masz dla nich wystarczająco dużo miejsca.
