Nannostomus sp. super red

Zdjęcie główne: 22.7.2022 mój świat akwarystyczny się zmienił! Zdobyłem pierwsze dwa nowe gatunki czerwonych ołówków.

Sądzę, że odkrycie tych dwóch nowych gatunków ołówków, jak również wielu innych tetr, pielęgnic i innych gatunków ryb, umożliwiło zakończenie wojny w ekwadorsko-peruwiańskim obszarze przygranicznym. Doprowadziło to nie tylko do poprawy turystyki w regionie, ale także do wzrostu liczby akwarystów - łowców. Wciąż zadziwia ich, jak piękne ryby tu żyją. Niektóre z nich pływają już w moich akwariach.

Istnieją dwa gatunki, Nannostomus sp. super red Amaya i Nannostomus sp. super red Cenepa. Pierwszy jest bardziej czerwony, a zwłaszcza samce mają czerwoną płetwę grzbietową. U drugiego gatunku jest mniej czerwieni, przez ciało na grzbiecie i wzdłuż krawędzi brzusznej biegną dwa czarne paski, a płetwa grzbietowa jest półprzezroczysta lub lekko biała. Początkowo istniało wiele przypuszczeń, że są to formy barwne już znanych ołówków, zwłaszcza N. rubrocaudatus.  Ważne są jednak wyraźne czarne plamy w dolnym płacie płetwy ogonowej. Ciekawe jest również to, jak samice poszczególnych gatunków nieznacznie różnią się ubarwieniem.
Zarówno Rio Cenepa, jak i Rio Amaya znajdują się w północnym regionie Peru, rzeka o czarnej wodzie Cenepa przepływa przez obszar graniczny Peru i Ekwadoru i ma około 185 km długości. Rio Amaya w Peru to również rzeka o czarnej wodzie w dorzeczu Rio Marañon.

Co jest niezbędne do dobrej hodowli i rozmnażania tych dwóch nowych gatunków? Przede wszystkim wysokiej jakości woda i pokarm. W Czeskich Budziejowicach mamy tę zaletę, że nasza woda z kranu jest miękka (ważne dla hodowli), a w naszym regionie mamy wiele strumieni z domieszką torfu i miękkiej wody (19-80 μS/cm), co jest ważne dla rozmnażania.

W wodzie z natury wyniki są generalnie lepsze u ołówków niż przy użyciu osmozy lub wymienników jonowych. Dobra filtracja i regularna wymiana wody są niezbędne. W południowych Czechach mamy około 4000 stawów i wiele stawów leśnych, gdzie wciąż jest dużo wysokiej jakości żywego pokarmu. Są to głównie plankton, ale także larwy komarów i larwy innych gatunków owadów.

Samiec Nannostomus sp. super red Amaya – odłów.

Nannostomus sp. super red Amaya pokolenie F1.

Nannostomus sp. super red Amaya F2 pokolenie.

Nannostomus sp. super red Amaya dorosła samica gotowa do tarła.

Nannostomus sp. super red Amaya spawning w zwykłym około 15-litrowym zbiorniku tarliskowym.

Nannostomus sp. super red Amaya tarło. W tej „pułapce” na ikrę umieszczona jest około 2 cm nad dnem kratka tarliskowa.

Nannostomus sp. super red Amaya tarło. W tym ceramicznym pojemniku również pod mchem jawajskim umieszczona jest kratka tarliskowa.

Ryby tych dwóch gatunków trzymam w akwariach, które umieściłem w dolnej części hodowli, aby temperatura była jak najniższa. Do hodowli wystarcza 20-22°C. Zainspirowało mnie do tego odkrycie Marilyn WEITZMAN, która badała te obszary, w tym temperaturę wody i dziwiła się, jak tu jest zimno. Swoją pracę mi zadedykowała. Podobne odkrycia mieliśmy już podczas naszych wypraw między Cuzco a Iquitos w Peru, temperatura wody jest tu ekstremalnie niska, zwłaszcza w niektórych miejscach (Rios Urubamba, Ucayali, ale także Marañon). Staram się, aby temperatura nie wzrosła powyżej 24°C.

Starzy akwaryści pamiętają, jakie zasady obowiązywały pierwotnie dla hodowli i rozmnażania neonka czerwonego (Paracheirodon innesi). U nich również temperatura nie mogła przekraczać 24°C, w przeciwnym razie nic z tarła nie było, samicom „puchły” brzuchy i tzw. twardniały. Oprócz wielu roślin (zwłaszcza gatunków Echinodorus i Microsorum pteropus) mam w akwariach również różne kamienie i rurki, aby było wystarczająco dużo kryjówek. Te ryby nie są jednak tak terytorialne jak N. mortenthaleri.  To przeżycie obserwować je, jak jedzą, zwłaszcza gdy żywią się drobnymi owadami i larwami komarów, ponieważ potrafią się dosłownie przejeść. Jako pokarm uzupełniający stosuję różne rodzaje pokarmu od Dr. Geralda Bassleera w rozmiarze "M" (również dla innych tetr, kirysków i południowoamerykańskich pielęgniczek, w tym w rozmiarze "S" dla narybku).

Doświadczony akwarysta dobrze rozpozna, kiedy samica jest odpowiednio przygotowana do tarła, jak jej brzuch się zaokrągla. Wiąże się to również ze wzrostem uwagi, jaką samce poświęcają tym samicom. Właśnie te ryby oddzielamy ze zbiornika hodowlanego do tarliskowego. Inną możliwością jest rozmnażanie ryb w akwarium towarzyskim lub gatunkowym. W tym celu wymyśliłem różne urządzenia („pułapki na ikrę”), jak widać na zdjęciach (w środku zawsze jest kratka tarliskowa!). Pokarmem startowym są albo pantofelki (Paramecium), albo, jeśli mamy możliwość, wrotki (Rotatoria). Później drobny plankton, ale także wysokiej jakości pokarm sztuczny proporcjonalny do wielkości pyska narybku.  Młode osiągają pełne ubarwienie dorosłych po 3 miesiącach.

Samiec Nannostomus sp. super red Cenepa.

Tarło Nannostomus sp. super red Cenepa.

 Inny sposób tarła Nannostomus sp. super red Cenepa, mniej wydajny.

Nannostomus sp. super red Cenepa - młode w wieku 3 miesięcy.

Nannostomus sp. super red Cenepa dorosła samica.

Produktywność wszystkich czterech gatunków czerwonych ołówków również waha się w zależności od lepkości ikry. Niektóre pary lekko przyklejają ikrę do liści roślin, co jest dobrym pokarmem nie tylko dla rodziców, ale także dla innych. U innych par obserwowałem, jak łatwo niektóre jaja spadają przez kratkę tarliskową i są w ten sposób chronione przed kanibalizmem rodziców. Pamiętam, jak w latach 60. zacząłem hodować brzanki. Z pierwszych tarł miałem 3-8 młodych, około 3-4 lata później 80-100 bez problemów. Myślę, że z tymi nowymi gatunkami będzie podobnie. Pierwsze indywidualne sukcesy z pewnością zwielokrotnią się w kolejnych latach. Trzeba tylko wytrwać.

Tetry z różnych rodzin wciąż należą do najbardziej poszukiwanych ryb do akwarium towarzyskiego. Smukleńce (rodzina Lebiasinidae)
nie są tak rozpowszechnione w naszych akwariach, jak bardziej znani przedstawiciele innych rodzin tetr. Dla entuzjastów, którzy chcą spróbować czegoś nowego, „pływające ołówki” oferują atrakcyjną alternatywę. Pomimo niewielkich rozmiarów i smukłego ciała ołówki są uważane za blisko spokrewnione z drapieżnymi tetrami z rodziny Erythrinidae. Nie przejawia się to jednak w akwariach!