Recenzja książki: Przygoda z amazońskimi aniołami

Dużo myślałam nad tą recenzją. Zastanawiałam się, czy wypada, aby dzielić się swoją opinią na temat książki. Główne powody są dwa: Po pierwsze, nie mam doświadczenia w hodowli tych urzekających pielęgnic; a po drugie, minęło już kilka lat od wydania publikacji.

Zanim zabrałam się do recenzji, pytałam akwarystów, wieloletnich hodowców skalarów, w czym taka książka mogłaby się zdezaktualizować. Jestem świadoma, że od 2010 roku, kiedy książka się ukazała, wiele się zmieniło np. w dziedzinie technologii. Według tych hodowców, a wszyscy byli w tej kwestii zgodni, główny powód, dla którego warto by zaktualizować książkę, to przede wszystkim nowe odmiany skalarów.

Historia

Jednakże istotna część informacji pozostaje niezmienna. Właściwie zaskoczyło mnie, jak głęboko autor zagłębił się w opis środowiska, z którego skalary pochodzą. Autor cofnął się do dawnych czasów, kiedy kształtował się krajobraz, a właściwie całe kontynenty.
Następnie rozdziały opisują Amazonię od czasu jej odkrycia. W ten sposób znajdujemy się pod koniec XV wieku i na kolejnych stronach przedzieramy się przez całą, dość rzetelnie ujętą historię Amazonii jako takiej. Bardzo podoba mi się, jak poszczególne dorzecza są udokumentowane i opatrzone mapami i dokumentacją fotograficzną. Do dziś korzystam z książki, szukając informacji o Amazonce.

Anioły

Potem w roli głównej występuje Pterophyllum. Greckie słowa Pteron: oznaczające pióro, skrzydło lub płetwę i phyllon: liść, sugerują, że ta ryba to właściwie "unoszący się liść" albo anioł?
Rozdziały, które najbardziej cenię, to te, które opisują historię hodowli skalarów w Czechach i szczegółowo omawiają warunki, w których doszło do udanych odchowów. W książce przewijają się nazwiska legendarnych akwarystów z Czech, ale także z zagranicy.
Jan Burzanovský zastanawia się nad przyczynami powstawania poszczególnych mutacji skalarów. Ponadto precyzuje przyczynę kształtu i ubarwienia, np.:

...jeśli rybki zostaną zaskoczone w środowisku, z którego nie zdążą uciec między gałęzie, lub z jakiegokolwiek powodu ogarnie je panika, jak najszybciej wypływają na powierzchnię, kładą się na bok i bokiem, odbijając się od powierzchni, skaczą w formie rzucanego płaskiego "kamienia" *

Nie brakuje również szczegółowej anatomii rybek i informacji o sposobie wyszukiwania pokarmu:

Orientacja podczas poszukiwania pożywienia nie odbywa się tylko na poziomie wzroku, ponieważ w takich miejscach, ze względu na głębokość wody, dużą zawartość substancji humusowych i rozpuszczonego mułu, widoczność jest minimalna. Rybki w takim środowisku oceniają pokarm przede wszystkim po zapachu (mają doskonały węch)...**

Następnie szczegółowe informacje o tym, co wywołuje tarło u ryb i jak ważne są ekstrakty humusowe, a tym samym autor przypomina, między innymi, że akwaryści powinni pamiętać o tym, skąd skalary pochodzą:

Chociaż podaje się, że wiele ryb gatunku P. scalare żyje również w obszarach o białej i czystej wodzie, nie oznacza to, że wody te są pozbawione substancji humusowych i garbnikowych, ponadto udowodniono, że nawet rybki w tych miejscach preferują miejsca z wodą o wyższym stężeniu substancji naturalnych (spokojne zatoki, starorzecza itp.)***

Po wyczerpujących informacjach na temat hodowli skalarów następuje lista znanych dotąd form hodowlanych z ich fotografiami i informacjami o hodowcach, dla których hodowla skalarów stała się hobby lub wręcz zawodem.

Podsumowując

Książka "Przygoda z amazońskimi aniołami" to bardzo udana publikacja, która zabiera czytelnika w głąb Amazonii, a jednocześnie w tajniki hodowli skalarów. Jan Burzanovský z entuzjazmem i precyzją opisuje nie tylko historię i fascynujące środowisko Amazonii, ale także biologię i aspekty hodowlane tych "amazońskich aniołów". Książka jest cennym źródłem informacji zarówno dla doświadczonych hodowców, jak i dla tych, którzy dopiero zastanawiają się nad hodowlą skalarów.

Wspaniale, że Jan Burzanovský podszedł do tej pracy z takim zaangażowaniem, a z książki wręcz bije jego entuzjazm dla tego tematu. Ewentualnie książce przydałaby się dodatkowa praca redakcyjna i wspomniana już aktualizacja.

Porywający styl pisania autora i szczegółowy opis środowiska, w którym żyją skalary, sprawiają, że ta książka jest nie tylko podręcznikiem dla hodowców, ale także fascynującą lekturą dla wszystkich miłośników przyrody i akwarystyki. Jeśli fascynuje Cię świat Amazonii i chcesz dowiedzieć się więcej o hodowli skalarów, koniecznie przeczytaj "Przygodę z amazońskimi aniołami"!

BURZANOVSKÝ, Jan. Przygoda z amazońskimi aniołami. Vlastním nákladem, 2010. ISBN 978-80-247-2998-4.
Cytaty:
*(Burzanovský, 2010, s.143)
**(Burzanovský, 2010, s.159)
***(Burzanovský, 2010, s.190)