Cyperus - halančíci

Ryby Killi: Fascynujące stworzenia przetrwające w ekstremalnych warunkach

Ryby killi pojawiają się co roku w miejscach takich jak wypełnione deszczem kałuże, rowy i tereny zalewowe, które powstają w porze deszczowej i znikają w porze suchej. Roczne ryby killi, czasami nazywane sezonowymi, dzielą się na letnie, występujące w Afryce, i zimowe, pochodzące z Ameryki Południowej.

Wykład RNDr. Radima Blažka, Ph.D. o rybach killi był kontynuacją podróży w świat ryb w ramach kolejnego wydarzenia organizowanego przez brneńskie stowarzyszenie Cyperus.

Cykl życia ryb killi

Składają one niewiarygodnie odporne na suszę jaja w wertisolu, które mogą przetrwać w suchym błocie miesiącami, a nawet latami. Wertisol to gleba bogata w glinę, która kurczy się i pęcznieje wraz ze zmianami wilgotności. W okresach suchych charakteryzuje się głębokimi pęknięciami. Charakteryzuje się również spontanicznym rozluźnianiem podłoża. Zarodki wewnątrz jaj mogą zatrzymać swój rozwój (diapauza) w porze suchej. Kiedy wracają deszcze i kałuże ponownie się wypełniają, jaja się wykluwają, a już po dwóch tygodniach, na przykład w Mozambiku, można zaobserwować dorosłe osobniki w monitorowanej kałuży. Szybkość wzrostu i dojrzewania ryb jest niesamowita. Zanim woda ponownie wyschnie, ryby killi osiągają dojrzałość płciową, rozmnażają się i składają jaja. Dorosłe ryby następnie giną.

W Afryce ekspedycja natknęła się również na ryby dwudyszne (Protopterus). Jest to rodzaj czterech gatunków afrykańskich ryb dwudysznych. Charakteryzują się one zdolnością do oddychania powietrzem atmosferycznym za pomocą płuc, podobnie jak aksolotle. Tracą tę zdolność przy rozmiarze około 30 cm. W porze suchej zakopują się w błocie i wchodzą w stan estywacji (stan odrętwienia), w którym przetrwają do następnej pory deszczowej. Wrogiem ryb killi jest pluskwiak, który w ciągu dwóch godzin potrafi wyssać rybę killi do sucha, pozostawiając tylko skorupę.

Ubarwienie ryb killi

Zespół badał również populacje o różnym ubarwieniu i porównywał ich lokalizacje i przyczynę ubarwienia. Skoncentrowali się przede wszystkim na ubarwieniu samców N. furzeri w regionie Mozambiku.

Specjacja allopatryczna

Występuje, gdy populacja jest podzielona barierą geograficzną (np. góry, rzeka). Izolowane populacje ewoluują niezależnie i w wyniku dryfu genetycznego, mutacji i presji selekcyjnej genetycznie się różnicują.

Specjacja sympatryczna

Występuje w obrębie jednego obszaru geograficznego bez bariery fizycznej. Może być spowodowana na przykład różną specjalizacją pokarmową, selekcją płciową lub poliploidią.

Następnie odbyły się entuzjastyczne rozmowy o Gambii, Kenii, Sudanie, Zimbabwe i wreszcie Tanzanii i Zambii.

Tanzania

Tanzania oferuje ogromną różnorodność i niesamowite miejsce do badania ryb killi. Zespół zbadał 185 kałuż, 129 ryb killi. W jednej kałuży zidentyfikowali aż 6 różnych gatunków ryb, które tam razem żyły. Najczęstszym gatunkiem był N. melanospilus lub ryba killi czarnoplama. Występował tam również endemiczny gatunek N. ocellatus, który dorasta do 8 cm. N. ocellatus to ryba jednoroczna, która kończy cały swój cykl życiowy w ciągu jednego sezonu deszczowego. Ich jaja są niewiarygodnie odporne i są w stanie przetrwać w suchym błocie nawet kilka lat, aż do następnych deszczy.

Wnioski - Niesamowite zdolności ryb killi

Dzięki swoim często niewiarygodnym adaptacjom, ryby killi są fascynującymi stworzeniami, ponieważ rozwijają się w środowisku, które byłoby nie do życia dla większości innych ryb.

Podziękowania za zdjęcia: Zdeňkowi Dočekalowi